LECTURA OBRIGATORIA 💂
O dodo (Raphus cucullateus) orixinario da illa Mauricio, no océano
Indico, extinguiuse en 1681, uns 100 anos despois de que o descubrisen
os navegantes europeos. Hoxe a historia do dodo é un exemplo das perigosas consecuencias da acción humana sobre unha natureza da que tódolos seres vivos dependemos.
Pero o dodo non foi o único, con el desapareceron en un breve período de tempo polo menos tres
especies de réptiles, catro de aves e un número non determinado doutras especies, todas elas
únicas. A caza sen mesura, a destrución dos seus hábitats naturais e a
introdución de animais domésticos (porcos, cans, gatos e cabras) e
outros menos desexados (como as ratas que viaxaban nas adegas dos
mercantes) supuxo o fin para estes fráxiles habitantes orixinarios da
illa.
Pero a historia do dodo é máis tráxica na súa beleza. O enorme ave de
estraño pico, 25 quilos de peso, plumaxe gris e andar torpe, coas súas
minúsculas ás inútiles, foi bautizado polos mariños holandeses como
dodo, é dicir, un “bobo” que nin sequera intentaba escapar cando era
cazado como alimento. En realidade, o dodo non era máis tonto cas outras aves, simplemente estaba perfectamente adaptado
ao seu medio ambiente, pero este non incluía depredadores, como o home.
En 1973 o investigador S. Tempero chegou a Mauricio. A súa preocupación
non era o dodo, senón unha magnífica árbore, a Calvaria ou Tambalacoque,
(
Sideroxylon grandiflorum) antano abundante na illa e da que daquela só quedaban
13 exemplares, todos eles nacidos antes de 1680, o derradeiro ano dos dodos en liberdade . Podería haber relación
entre a extinción do dodo e a incapacidade de xerminar das sementes da
Calvaria? Tempero pensaba que sí e se dispuxo a demostralo. Tiña
coñecemento de que, para xerminar, certas sementes necesitan abrandar a
súa dura casca mediante un ataque físico-químico que resulta do seu paso
polo aparato dixestivo dalgún animal que se alimentou cos froitos.
Tempero recollo froitas de Calvaria e deullas a comer ós animais máis
parecidos a o extinto dodo que habitaban a illa: os pavos domésticos que troxeran os colonos.
Recolleu os excrementos entre os que estaban as sementes de Calvaria e
as plantou. Pasado o tempo foi testemuña do nacemento das primeiras
Calvarias nos últimos 300 anos.
O dodo perdeuse para sempre pero afortunadamente aínda podemos gozar do seu alimento favorito, a Calvaria.